Ai trong chúng ta cũng trải qua cảm giác lo lắng, căng thẳng. Và thường chúng ta coi đây là những cảm xúc tiêu cực và tìm mọi cách loại bỏ chúng. Tuy nhiên, bạn có nhận thấy những lúc mình học tập và làm việc hiệu nhất là khi bạn cảm thấy hơi lo lắng và áp lực một chút?
Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng stress không phải lúc nào cũng xấu. Một mức độ lo lắng vừa đủ và tối ưu giúp tăng cường khả năng tập trung và sự tỉnh táo, kích thích động lực và hiệu quả làm việc của bạn. Tại điểm lo âu tối ưu này, chúng ta có vừa đủ áp lực để hoàn thành tốt công việc nhưng lại không quá căng thẳng đến nỗi bị nỗi sợ hãi chi phối.
Để hiểu được mối quan hệ giữa stress và hiệu quả công việc, hãy bắt đầu bằng một khái niệm quan trọng – đó là sự hưng phấn. Trong tâm lý học, sự hưng phấn (arousal) được dùng để chỉ trạng thái tỉnh táo và tập trung của não bộ. Sự hưng phấn đóng vai trò quan trọng quyết định sự tập trung, trí nhớ, khả năng xử lý thông tin và động lực làm việc.
Vào đầu thế kỷ 20, hai nhà tâm lý học của ĐH Harvard, đã mô tả mối quan hệ giữa sự hưng phấn và hiệu quả làm việc như một hình chữ U ngược.
Theo định luật Yerkes-Dodson, hiệu quả làm việc của chúng ta sẽ giảm khi mức độ hưng phấn quá cao hoặc quá thấp. Trong thí nghiệm của họ, những con chuột được được gắn với các xung điện và đặt trong một mê cung. Khi tăng dần cường độ của các xung điện, họ nhận thấy xung điện thấp có tác dụng kích thích những con chuột hoàn thành mê cung nhanh hơn. Nhưng khi những xung điện này trở lên quá mạnh, vượt quá một ngưỡng nào đó, lũ chuột sẽ hoảng loạn chaỵ toán loạn theo các hướng. Thí nghiệm trên đã chứng minh quá nhiều stress sẽ làm giảm năng suất làm việc của bạn. Nhưng stress ở một mức độ nào đó giúp tăng cường sự tỉnh táo, khả năng tập trung và tạo động lực cho bạn hoàn thành công việc tốt hơn.
Có một mức độ hưng phấn tối ưu tại đó chúng ta cảm thấy lo lắng vừa đủ, áp lực vừa đủ, tỉnh táo vừa đủ để tối đa hoá hiệu quả công việc. Trạng thái này thường được gọi là Flow, hay trạng thái bạn hoàn toàn tập trung và bị cuốn vào công việc đang làm đến nỗi quên cả bản thân, quên cả giờ giấc. Lúc đó, bạn sẽ cảm thấy tràn đầy động lực và tập trung để xử lý công việc hay học tập một cách vô cùng nhẹ nhàng, trôi trảy và hiệu quả. Trạng thái hưng phấn tối ưu đạt được khi chúng ta không quá hưng phấn mà cũng không quá lờ đờ.
Trong episode này, mình sẽ mang đến cho các bạn một cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về stress. Và đặc biệt mình sẽ chia sẽ những cách mình dùng để đạt được mức stress tối ưu.
